| ANİ
ŞEHRİ: YAKIN TARİH |
Birinci Dünya Savaşı Sonrası
Türk devleti bugün dahi, soykırım niteliğinde herhangi bir şeyin olmadığını iddia eder. Bu inkar teşebbüslerinin bir boyutu da, Doğu Anadolu'daki binlerce yıllık Ermeni tarihini önemsememek veyahut bu tarihin kanıtlarını ortadan kaldırmaktır; eğer mağdurlar orada değillerdiyse, nasıl öldürülmüş olabilirlerdi ve eğer birkaçı öldürülmüşse, kültürel bakımdan önemli olmadıklarına göre bunun nasıl bir önemi olabilirdi ki? gibisinden. Resmi tarih, Ermenilerin önemini küçümsemek ve Türk etkisini abartmak veyahut olmayanını uydurmak üzere yeniden yazılmıştır, nüfus istatistiklerinde sahtekarlık yapılmıştır, ve çoğu yerin Ermenice ismi Türkçe isimlerle değiştirilmiştir. Bunların hiçbiri, Türkiye'nin tamamen silmek istediği geçmişin hatırlatıcısı Ermeni yapılarının korunmasını teşvik etmez.
Kültürel Jenosid
"Geçmişinden kopmuş bir millet, tarihte yerini edinebilmiş bir millet kadar seçim özgürlüğüne ve bir millet gibi davranma şansına sahip değildir. Geçmişin sanatının bugün bir siyasi sorun haline gelmiş olmasının yegane nedeni de budur."Bir bölgenin asıl nüfusunun öldürülmesi veyahut yerinden edilmesinin ardından, çoğu zaman o nüfusun kültürel mirasına tecavüz edildiği de görülür. Bunun en yakın örneği, Kosova'da görülmüştür. Ermeni Soykırımı'nı takip eden yıllarda, 70'li yıllara kadar devam eden bir politika gereği, Türkiye'de yüzlerce Ermeni kilisesi, Ermeni olmalarından dolayı yıktırılmıştır. Daha yüzlercesi, belki binlercesinin harabeye dönüşmesine veyahut inşaat malzemesi olarak kullanılması için taşlarının yağmalanmasına ya da imar sırasında yıktırılmalarına izin verilmiştir. Bu yapıların çoğunun hiçbir zaman doğru dürüst incelemesi yapılmamıştır, hatta ve hatta fotoğrafları bile çekilmemiştir.
Geriye kalan Ermeni yapıları (özellikle turizm için önemli olanlar), bugün çoğu zaman Türk veya Bizans kökenli olarak veyahut geniş bir kültürle bağdaştırılmaksızın, Ermeni kimlikleri, Bagratlı veyahut Artzrouni gibi Ortaçağ kraliyet ailelerinin isimleri anılarak örtülme yoluna gidilerek, tek başına, yerel yapılar olarak gösterilir.
Ani'de Olanlar
Ani, (belki de büyüklüğü, ıssızlığı, iyi tanınması ve Ermeni sınırına yakınlığı ile) ciddi kasti hasara uğramamıştır ama yakınındaki Khtzkonk, Bagnayr, Tekor, ve Magazberd gibi birçok ören yeri için aynısı söylenemez.Ancak, Ani'nin 1920 sonrası tarihçesi, mütemadi ve gittikçe artan tahribata maruz kalmasından ibarettir. Bunun nedenleri, birkaç kategoriye ayrılabilir:
Doğal Olaylar Sonucu Meydana Gelen Tahribat
Halaskar Kilisesi'nin yarısı, 1957'de bir fırtınada çökmüştür. Bu bina, Rus kazıcılar tarafından onarılmış idi. Muhtemelen, Oğuzlu Kilisesi'nin yıkımına neden olan 1937 depreminde de hasar görmüştür. İç kalenin "Mausoleum of the Child Princes" kilisesi ile şehir surlarının hemen dışında duran Çoban Kilisesi, 1966 depreminde yıkılmıştır. Bu yapılardan hiçbiri yıkımlarından önce incelenmemiştir, hatta düzgün fotoğrafları bile yoktur. 1988'in Aralık ayında kuzey Ermenistan'ı vuran deprem, Ani'de de önemli hasara yol açmıştır. Özellikle Katedral'in kuzeybatı köşesi, "Sarayın Kilisesi"nin güney yarısı gibi yıkılmıştır.Halaskar Kilisesi'nin geriye kalan yarısı, artık yıkılmak üzeredir; aynısı Katedral'in güneybatı köşesi, Tigran Honents Kilisesi'nin narteksinin ayakta kalan kısımları, ve Havariler Kilisesi'nin holü için de geçerlidir.
..."Ani'nin Talanı: Türk Restorasyonları"na.